Winst uit aandelen: wat zijn de uitgangspunten en afwijkingsmogelijk-heden?

Bij het berekenen van de winstuitkering per aandeel wordt in principe alleen gekeken naar het bedrag dat verplicht op het aandeel is gestort (de nominale waarde). Dit betekent dat alleen het bedrag dat officieel op het aandeel is gezet telt mee, niet andere bedragen zoals extra betalingen of winsten die op de aandelen zijn gemaakt. Aandeelhouders mogen hier echter van afwijken. En soms kan dat gunstig zijn.

Zo kan bij de naamloze vennootschap (nv) en besloten vennootschap (bv) statutair van dit uitgangspunt worden afgeweken. Bij de bv kan ook bij unaniem besluit van alle aandeelhouders worden afgeweken van de hoofdregel. Als aandeelhouders besluiten hiervan af te wijken, dan betekent dit dat een bv ervoor kan kiezen de winstuitkering niet gelijk over de aandelen te verdelen. In dat geval kan gekozen worden een aandeelhouder een hogere winstuitkering te verstrekken dan een andere aandeelhouder terwijl beide hetzelfde aantal aandelen houden. In dit artikel lees je meer over deze afwijkingsmogelijkheden.

Inwerkingtreding van de Wet Flex-BV

Sinds de inwerkingtreding van de Wet Flex-BV op 1 oktober 2012, wordt bij de bv niet langer gesproken van ‘winstbedrag’ maar van ‘bedrag’. Dit is vastgelegd in artikel 2:216 lid 6 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Hiermee beoogt de wetgever duidelijk te maken dat deze bepaling niet alleen van toepassing is op de uitkering van winst, maar ook op andere soorten uitkeringen. Voor de nv is deze wijziging niet doorgevoerd, maar wordt wel aangenomen dat de nv-bepaling (artikel 2:105 BW) ook aldus moet worden gelezen.

Statutaire afwijking

Bij zowel de nv als de bv kan statutair worden afgeweken van de regel dat uitkeringsgerechtigdheid van een aandeelhouder wordt bepaald door de verplichte stortingen op het nominale bedrag. De statuten kunnen bijvoorbeeld voorschrijven dat ook het agio in de berekening moet worden meegenomen.

Een dergelijke statutaire afwijking van de hoofdregel voor berekening van de uitkeringen zou afbreuk kunnen doen aan de rechten van bepaalde aandeelhouders. Daarom is voor de bv bepaald dat voor een besluit tot statutenwijziging de instemming is vereist van alle houders van aandelen waaraan de statutenwijziging afbreuk doet.

Afwijking bij unaniem besluit aandeelhouders

Door de Wet Flex-BV is het bij de bv mogelijk dat aandeelhouders ‘telkens’ tot een afwijkende berekening van het (winst)bedrag komen, zonder dat een statutaire regeling nodig is. Het woord ‘telkens’ benadrukt dat bij elk afwijkend besluit de instemming van alle aandeelhouders nodig is. De wet doelt op incidentele afwijkingsbesluiten. Voor structurele afwijkingen van de hoofdregel dient echter een statutaire regeling te worden getroffen.

Wanneer kan afwijken wenselijk zijn?

De Wet Flex-BV geeft aandeelhouders de mogelijkheid een aandeelhouder meer winst uit te keren dan een andere aandeelhouder. In de praktijk is dit soms wenselijk omdat bijvoorbeeld de bijdrage van een aandeelhouder in een bepaald jaar hoger was dan de andere aandeelhouders. De aandeelhouders kunnen dan onderling besluiten dit middels een winstuitkering ‘recht te trekken’ zonder dat er direct aandelen overgedragen moeten worden waarmee de verhouding van aandeelhouders verandert.

Conclusie

Aandeelhouders van zowel nv’s als bv’s hebben de mogelijkheid om statutair af te wijken van de reguliere regels die gelden voor uitkeringsberekeningen. Bij bv’s kunnen aandeelhouders ook bij unaniem besluit afwijken van de hoofdregel, zonder dat daarvoor een specifieke statutaire regeling nodig is. Deze flexibiliteit biedt – binnen de wettelijke kaders – ruimte voor maatwerk en aanpassingen in het uitkeringsbeleid van een onderneming.

Vragen?

Heeft u vragen over de afwijkingsmogelijkheden van (winst)uitkeringen of andere ondernemingsrechtelijke vraagstukken? Wij staan klaar om uw vragen te beantwoorden en u verder te helpen. Neem contact op met een van onze advocaten via de mail, telefonisch of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend eerste gesprek. Wij denken graag met u mee.