Overname van onderneming
Welke arbeidsvoorwaarden biedt u aan na een overname?
Als uw bedrijf een overname doet, gaat het personeel vaak automatisch mee over. Maar onder welke arbeidsvoorwaarden komen deze overgenomen werknemers bij u in dienst? Bent u verplicht alle oude arbeidsvoorwaarden aan te bieden? In het algemeen is het antwoord daarop: ja. Maar welke vrijheid heeft u als overnemende partij om arbeidsvoorwaarden aan te passen?
Behoud van arbeidsvoorwaarden bij overname
Uitgangspunt van de wet is dat de werknemer na de overgang van het bedrijf aanspraak kan maken op dezelfde arbeidsvoorwaarden als bij zijn oude werkgever. De wet regelt expliciet de overgang van alle rechten en verplichtingen van de werknemer.
Dit betekent dat u de overgekomen werknemers in principe hetzelfde salaris en dezelfde arbeidsvoorwaarden moet aanbieden dan die de werknemer genoot bij zijn oude werkgever. Ook als u voor uw bestaande werknemer andere salarisschalen of een ander aantal vakantiedagen hanteert.
Bedrijfsgebonden arbeidsvoorwaarden gaan ook over op nieuwe eigenaar
Maar hoe zit dit dan bij bedrijfsgebonden arbeidsvoorwaarden? Hierbij valt te denken aan personeelskortingen op producten en diensten (bijvoorbeeld hypotheken of vliegtickets) of opties op aandelen. Bedrijfsgebonden arbeidsvoorwaarden kenmerken zich dus door het feit dat zij door de verkoper werden aangeboden maar door de koper niet.
De vraag die zich bij de overgang van bedrijfsgebonden arbeidsvoorwaarden voordoet, is of de koper exact dezelfde arbeidsvoorwaarden moet aanbieden. Moet dat ook als dit tot aanzienlijke kosten zal leiden? Of mogen de bedrijfsgebonden arbeidsvoorwaarden door de koper worden gecompenseerd? Bijvoorbeeld door het geven van kortingen op de door de koper geproduceerde producten, of financiële compensatie door het verlies van bepaalde privileges? In principe kan dat niet, blijkt uit een uitspraak van het Europese Hof van Justitie.
Overnamepartner gebonden aan alle arbeidsvoorwaarden
Het Europese Hof van Justitie heeft het uitgangspunt herhaald dat een werknemer geen afstand kan doen van rechten die hij ontleent aan de wet bij overgang van de onderneming. Ook niet als de werknemer hiervoor expliciet toestemming heeft gegeven. Daarbij werd het niet belangrijk geacht dat de werknemer andere arbeidsvoorwaarden kreeg waardoor hij er globaal gezien niet op achteruit ging.
Een uitruil van arbeidsvoorwaarden door de koper is dus niet toegestaan. De gedachte hierachter is de werknemer te beschermen tegen pressie en machtsmisbruik van de koper.
Arbeidsvoorwaarden ná de overgang wijzigen kan wel
Waar een werknemer geen afstand kan doen van zijn rechten bij de overgang naar een nieuwe werkgever, staat het partijen vrij ná de overgang andere arbeidsvoorwaarden overeen te komen. Hiervoor gelden dan de gewone regels van het arbeidsrecht. Hierin schuilt dus ook een oplossing: ga na de overgang met de werknemers in gesprek over hoe arbeidsvoorwaarden kunnen worden aangepast en op andere wijze kunnen worden gecompenseerd. Overigens kan een werknemer niet zonder meer verplicht worden zijn medewerking te verlenen.
Als strikte toepassing van de regel dat arbeidsvoorwaarden moeten worden overgenomen echt op grote praktische en financiële bezwaren stuit, moet een reële compensatie door de werknemer worden geaccepteerd. Deze uitzondering geldt alleen wanneer behoud van de arbeidsvoorwaarden tot onevenredige bezwaren van de koper zou leiden en in strijd zou zijn met wat in redelijkheid van de koper kan worden gevergd. Als een werknemer in een dergelijke situatie de aangeboden compensatie weigert, neemt hij het risico in strijd te handelen met het goed werknemerschap.
Fruytier Lawyers in Business is als ondernemingsrechtkantoor in Amsterdam gespecialiseerd in adviseren over en begeleiden van fusies en overnames. Als uw partner kunnen wij met onze kennis en ervaring de werknemers gerelateerde perikelen bij een fusie of overname voorkomen of oplossing. Mocht u meer willen weten over de overgang van onderneming en/of de arbeidsrechtelijke gevolgen daarvan, dan kunt u natuurlijk vrijblijvend contact opnemen met onze specialisten.