Welke 3 mythes bestaan er over intellectuele eigendomsrechten?

Het intellectueel eigendomsrecht wordt door ondernemers nog wel eens gezien als een complex rechtsgebied en veel mensen hebben aannames over hun rechten die niet altijd kloppen. Dit kan leiden tot ongewenste situaties, zoals een auteursrecht op een logo dat ineens nog bij de ontwerper blijkt te liggen. In artikel ontkracht ik daarom drie veelvoorkomende mythes over intellectuele eigendomsrechten.

Mythe 1: “Als ik iemand heb betaald iets voor mij te maken, dan heb ik de auteursrechten.”

Veel mensen gaan ervan uit dat wanneer zij opdracht geven om een werk – zoals een logo, foto of software – voor hen te maken en hier voor betalen dat zij automatisch de auteursrechten op dat werk krijgen. Dit is een mythe. In Nederland geldt namelijk dat het auteursrecht in principe toekomt aan degene die het werk maakt. De logo ontwerper, fotograaf of softwareontwikkelaar dus. Dat u diegene een opdracht heeft gegeven en daarvoor heeft betaald, maakt dit vaak niet anders.

Er is nog wel een uitzondering, het zogenaamde ‘opdrachtgeversauteursrecht’. Is een werk gemaakt in opdracht en onder specifieke leiding en toezicht van u als opdrachtgever? Dan komt het auteursrecht waarschijnlijk aan u toe. Hiervoor is echter wel een zeer nauwe betrokkenheid van u als opdrachtgever bij de totstandkoming van het werk vereist. Die nauwe betrokkenheid ontbreekt meestal, zodat dan toch de opdrachtnemer het auteursrecht verkrijgt.

Om discussies achteraf te voorkomen, is het dus raadzaam van tevoren met de opdrachtnemer afspraken te maken over het auteursrecht (en eventuele andere intellectuele eigendomsrechten). Bekijk daarbij ook altijd even de algemene voorwaarden van de opdrachtnemer. Hierin staat vaak hoe de opdrachtnemer omgaat met de auteursrechten.

Wilt u dat het auteursrecht aan uzelf toekomt? Leg deze afspraak dan duidelijk vast in een schriftelijke overeenkomst. Doe dit voordat de opdrachtnemer voor u aan de slag gaat. Zonder zo’n overeenkomst heeft u mogelijk wel een gebruiksrecht, maar bent u niet de rechthebbende. Hierdoor kan de opdrachtnemer beperkingen opleggen aan het gebruik van het werk of kan hij of zij het werk zelf hergebruiken voor andere projecten.

Mythe 2: “Ik heb een naam als handelsnaam ingeschreven bij de KVK, dus ik heb een handelsnaamrecht.”

Dit is onjuist. Het inschrijven van een handelsnaam bij de Kamer van Koophandel (KvK) is een administratieve handeling die op zichzelf geen handelsnaamrecht creëert. Handelsnaamrecht ontstaat namelijk alleen door het daadwerkelijke gebruik van de naam in het economisch verkeer om uw onderneming te onderscheiden. Denk hierbij aan het gebruik van de naam in reclame-uitingen, op websites of in zakelijke correspondentie. Zonder dit gebruik kunt u geen rechten ontlenen aan de naam, ongeacht de inschrijving bij de KvK. Het is dus essentieel om de handelsnaam actief te gebruiken in uw bedrijfsvoering om bescherming te genieten.

Let wel op dat u de naam moet gebruiken om uw onderneming te onderscheiden. Gebruikt u de naam bijvoorbeeld alleen om een specifiek product te onderscheiden? Dan is dit geen handelsnaamgebruik. U kunt deze naam dan mogelijk wel registreren als merknaam. Dit geldt overigens ook voor de handelsnaam.

Speelt de inschrijving van een handelsnaam bij de KVK dan helemaal geen rol bij de bescherming ervan? Dit speelt zeker wel een rol. Het inschrijven van uw handelsnaam bij de KVK kan u helpen bij (het voorkomen van) een geschil over de naam. Met de inschrijving laat u namelijk aan anderen zien dat en sinds wanneer u uw handelsnaam al in gebruik heeft.

Mythe 3: “Een merk registreren beschermt automatisch alle varianten en gebruik van mijn merk.”

Een ander misverstand is dat de registratie van een merk volledige bescherming biedt tegen elke vorm van gebruik die enigszins op het merk lijkt. In werkelijkheid biedt een merk registratie alleen bescherming voor het specifieke gebruik van het merk binnen de geregistreerde klasse(n) van producten of diensten. Registreert u uw merk bijvoorbeeld alleen in de klasse van kleding? Dan betekent dit doorgaans niet dat uw merk ook beschermd is voor gebruik in bijvoorbeeld elektronica. Dit is dan ook de reden dat twee verschillende ondernemingen het merk AJAX hebben ingeschreven. De één voor o.a. voetbalkleding en de ander voor o.a. schoonmaakmiddelen.

Verder geldt dat de bescherming meestal alleen betrekking heeft op het specifieke uiterlijk of – bij een woordmerk – de exacte formulering van het geregistreerde merk. Varianten of vergelijkbare namen kunnen in sommige gevallen door andere bedrijven worden gebruikt, zolang ze niet direct verwarring wekken of misleidend zijn voor de consument. Wilt u een merk registreren. Denk er dan goed over na wat u als merk wil registreren en voor welke producten of diensten u die bescherming wil.

Contact

Heeft u hulp nodig bij het maken van de juiste afspraken over het auteursrecht met uw opdrachtgever? Twijfelt u of uw naam beschermd is met een handelsnaamrecht of niet? Komt u er niet helemaal uit bij het registreren van uw merk? Of heeft u nog andere vragen naar aanleiding van dit artikel? Contact dan een van onze advocaten via de mail, telefonisch of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend eerste gesprek. Wij denken graag met u mee.