Verjaring van vorderingen bij overname van een onderneming

In de overnamepraktijk is een belangrijk onderdeel van het proces de garanties die worden gegeven. In de meeste gevallen wil de koper zoveel mogelijk garanties van de verkoper verkrijgen. Hierdoor is hij er meer van verzekerd dat de koop geen miskoop zal zijn. Als een garantie wordt geschonden, kan de koper namelijk een schadevergoeding eisen. De verkoper wil juist zo min mogelijk garanties afgeven. Dit is omdat hij zijn risico om aansprakelijk te worden gesteld zo beperkt mogelijk wil houden. Vaak wordt in de koopovereenkomst afgesproken dat de bepalingen uit afdelingen 1 tot en met 7 van titel 1 van boek 7 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) uitgesloten zijn. Waarom gebeurt dat en geldt die afspraak altijd? Hoe zit het met de verjaringsbepaling uit artikel 7:23 BW? Daar zal ik in dit artikel verder op ingaan.

Achtergrond

Afdelingen 1 tot en met 7 van titel 1 van boek 7 BW hebben betrekking op koopovereenkomsten. Op grond van artikel 7:47 BW gelden deze bepalingen ook voor vermogensrechten. Aandelen zijn vermogensrechten waardoor deze bepalingen in beginsel ook meteen gelden voor koopovereenkomsten voor aandelen. De belangrijkste reden om de voornoemde afdelingen uit te sluiten, is terug te vinden in artikel 7:17 (en verder) BW: de non-conformiteit van de afgeleverde zaak en diens remedies. Uit artikel 7:17 BW volgt dat de afgeleverde zaak dient te beantwoorden aan de overeenkomst. Hierbij moet worden gelet op verschillende factoren: de mededelingen van verkoper, eigenschappen bij normaal gebruik en eventuele afspraken over bijzonder gebruik van de zaak. Bij het overnemen van aandelen wordt dus extra goed gekeken naar wat er precies is afgesproken in het contract waarin de aandelen worden gekocht.

Verjaring van vorderingen

In artikel 7:23 BW is de klachtplicht van de koper (lid 1) alsook de verjaringstermijn van vorderingen (lid 2) vastgelegd. De klachtplicht betekent dat de koper de verkoper binnen een redelijke termijn na het ontdekken van een gebrek, of nadat hij redelijkerwijs het gebrek had moeten ontdekken, hiervan op de hoogte moet stellen. De verjaring van een vordering houdt in dat een vordering binnen een bepaalde termijn dient te worden ingesteld. Bijvoorbeeld tegen de verkoper.

Als de koper een vordering heeft op de verkoper, omdat een garantie is geschonden, heeft hij – zo volgt uit artikel 7:23 lid 2 BW – twee jaren om de vordering in te stellen. Doet hij dat niet? Dan vervalt zijn recht om een schadevergoeding op die grond in te stellen. Deze verjaringstermijn kan worden gestuit. Dat betekent dat de verjaringstermijn wordt gestopt en opnieuw zal beginnen te lopen. De koper heeft op die manier dus weer twee jaren om de vordering in te stellen.

Uitsluiting van artikel 7:23 lid 2 BW

Vaak worden afdelingen 1 – 7 van titel 1 boek 7 BW uitgesloten in koopovereenkomsten waarin aandelen worden gekocht. Met deze uitsluiting zou ook artikel 7:23 lid 2 BW worden uitgesloten. De rechtbank heeft echter uitspraak gedaan dat een uitsluiting van die afdelingen niet betekent dat artikel 7:23 lid 2 BW is uitgesloten. De rechter heeft namelijk bepaald dat artikel 7:23 lid 2 BW niet kan worden uitgesloten. Dit omdat in artikel 3:322 lid 3 BW is bepaald dat een verjaringstermijn kan worden verkort maar niet kan worden uitgesloten. Artikel 3:322 is dwingendrechtelijk van aard, wat met zich meebrengt dat partijen er contractueel niet van kunnen afwijken.

Praktijk

Wat betekent dit voor een mogelijk geschil in de overnamepraktijk? De verkoper moet te allen tijde – en dus ook bij het uitsluiten van de afdelingen 1 tot en met 7 van titel 1 Boek 7 BW – ervan bewust zijn dat de verjaringstermijn niet is uitgesloten. De koper heeft dus wél nog twee jaren na het ontdekken dan wel het redelijkerwijs behoren te ontdekken van een gebrek/schending om een vordering in te stellen. De verkoper kan dus niet volstaan met een beroep op de uitsluiting van die afdelingen.

Conclusie

De overnamepraktijk kenmerkt zich door uitbundige overeenkomsten waarin zoveel mogelijk duidelijk wordt vastgelegd zodat het contract leidend wordt voor de uitvoering van de transactie. De contractuele uitsluiting van de verjaringstermijn is echter dus niet mogelijk. Bent u van plan een onderneming te kopen of te verkopen? Dan helpen wij u graag om ervoor te zorgen dat uw rechten en plichten het best worden gewaarborgd!

Vragen?

Heeft u vragen? Contact dan een van onze advocaten via de mail, telefonisch of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend eerste gesprek. Wij denken graag met u mee.