Turboliquidatie vanaf 15 november onder vergrootglas

Vanaf 15 november 2023 komen er aanzienlijk meer eisen voor het ontbinden van een vennootschap middels turboliquidatie. Om misbruik te voorkomen en de transparantie voor schuldeisers te verbeteren, roept de wetgever verantwoordings- en bekendmakingsverplichtingen in het leven. Experts zetten vraagtekens bij de effectiviteit van de maatregelen.

Efficiënt en goedkoop, maar fraudegevoelig

De turboliquidatie bestaat al sinds 1994, maar heeft de afgelopen jaren sterk aan belang gewonnen. In 2021 ging het om circa 44.000 bedrijfsbeëindigingen. Dit betekent dat de meeste bedrijven stoppen via de turboliquidatie.

De populariteit van het middel komt door haar eenvoud en kostenefficiëntie. Als de vennootschap voldoet aan het vereiste dat geen (potentiële) baten meer aanwezig zijn, dan komt er bij de bedrijfsbeëindiging geen curator aan te pas. De vennootschap mag nog wel schulden hebben, maar de vennootschap hoeft de schuldeisers niet te informeren. Dit heeft als gevolg dat schuldeisers soms jaren na dato ontdekken dat hun schuldenaar niet meer bestaat en zij kunnen fluiten naar hun geld.

Het optreden tegen een ‘geturboliquideerde’ vennootschap is bovendien erg lastig. Indien schuldeisers vermoeden dat een bate wordt achtergehouden, dienen zij dat zelf aannemelijk te maken. Dit, terwijl zij doorgaans weinig informatie over de vennootschap hebben. Vaak zal een schuldeiser niet de informatie hebben om aannemelijk te maken dat er nog baten resteren. Zij staan daarom in de meeste gevallen 1-0 achter.

Vanaf 15 november extra informatieverplichting

Om schuldeisers tegemoet te komen, regelt de tijdelijke wet transparantie turboliquidaties een betere informatieverplichting. Onder het nieuwe regime moeten de bestuurders van de vennootschap die wordt geturboliquideerd, binnen twee weken een balans, jaarrekening en een overzicht van ‘baten en lasten’ deponeren bij de Kamer van Koophandel.

Het moet ook duidelijk zijn wat de oorzaak van het gebrek aan baten is en – indien van toepassing – de wijze waarop de baten van de rechtspersoon te gelde zijn gemaakt en verdeeld. Als schuldeisers onbetaald blijven, moet ook worden uitgelegd waarom dit zo is en dienen de schuldeisers bovendien op de hoogte te worden gesteld, nadat de stukken zijn gedeponeerd. Zo kunnen de schuldeisers zich nog verweren tegen de turboliquidatie.

Verweer tegen turboliquidatie

De schuldeisers kunnen zich op drie verschillende manieren verzetten tegen de turboliquidatie. Zij kunnen (i) verzoeken de vereffening te heropenen, (ii) het bestuur aansprakelijk stellen of (iii) het faillissement aanvragen.

Bestuursverbod voor malafide bestuurders

De vrees voor misbruik bij turboliquidaties heeft er ook toe geleid dat bestuurders die misbruik maken van de turboliquidatie nu een bestuursverbod kunnen krijgen. Het gaat dan om turboliquidaties waarbij schulden onbetaald zijn gebleven en:

• Niet aan de deponeringsverplichting is voldaan
• Doelbewust een of meer schuldeisers zijn benadeeld
• Herhaaldelijke betrokkenheid bij een ontbinding waarbij schulden zijn achtergebleven, waarbij een persoonlijk verwijt te maken is aan deze bestuurder.

Het is de vraag of de soep zo heet wordt gegeten als zij wordt opgediend. Volgens een expert in het Financieel Dagblad kan alleen het Openbaar Ministerie een bestuursverbod aanvragen bij turboliquidaties. Voor faillissementen geldt een soortgelijk model. In Nederland werden tussen 2016 en 2021 in verband met faillissementsfraude slechts tien bestuursverboden opgelegd.

Vragen?

Heeft u vragen? Contact dan een van onze advocaten via de mail, telefonisch of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend eerste gesprek. Wij denken graag met u mee.