Recht op onbereikbaarheid

Het nieuwe wetsvoorstel om werknemers te voorzien van het recht om onbereikbaar te zijn brengt wijzigingen in de Arbowet met zich mee. Het doel van dit wetsvoorstel is om meer context te geven aan het recht van de werknemer om onbereikbaar te zijn. Ook dient dit voor meer context aan het recht om werkzaamheden buiten werktijd te verrichten.

Wat is er aan de hand?

Veel mensen hebben het: een telefoon, laptop, of andere voorziening van de werkgever. Dat is erg prettig, maar ook gevaarlijk. De gebruiksfrequentie van mobiele toestellen is enorm toegenomen, en daarmee ook de werkgerelateerde berichten buiten de werktijden. Met een telefoon of laptop van de zaak heeft de werknemer immers ook buiten werktijd toegang tot zijn/haar zakelijke mail en andere dingen zoals dossiers. Dit zorgt voor “telepressure”, ofwel: het altijd maar ’aan’ staan en bereikbaar zijn. Hierdoor vermindert de daadwerkelijke rust en vrije tijd van de werknemer met alle gevolgen van dien.

Het doel van de wetgever

Het uitgangspunt van de wetgever is dat iedereen zeker moet zijn van ongestoorde vrije tijd. Het doel van de wetgeving is daarom ervoor zorgen dat werkgevers maatregelen nemen tegen de risico’s van nadelige effecten, zoals stress en burn-out symptomen, vanwege het gevoel constant beschikbaar te zijn.

De huidige wetgeving

Ondanks er al wet- en regelgeving is om ervoor te zorgen dat medewerkers veilig en gezond hun werk kunnen doen en kunnen rusten, is dit nog niet voldoende gebleken. Het aantal mensen dat door stress of een burn-out uitvalt is sinds 2007 namelijk al met vijf procent gestegen.
Momenteel zijn werkgevers op grond van de Arbowet verplicht om onderzoek te doen. Er wordt dan onderzocht of het werk gevaar of schade aan de gezondheid van werknemers kan opleveren. De Arbeidstijdenwet regelt maximale arbeidsduur en minimale rusttijden voorgeschreven minimale rusttijden, maar geen expliciet recht om onbereikbaar te zijn.

Het wetsvoorstel in de praktijk

Met het wetsvoorstel is de werkgever verplicht om invulling te geven aan het recht van de werknemer om onbereikbaar te zijn. Het beleid moet gericht zijn op twee aspecten: het voorkomen van psychosociale werkdruk én het opmaken van een risico-inventarisatie en -evaluatie waarin wordt vastgelegd hoe de voorgeschreven rusttijd wordt gegarandeerd.

Geen mail en telefoon buiten werktijd?

De werkgevers en werknemer moeten samen overleggen over de beschikbaarheid/bereikbaarheid van de werknemer buiten werktijd. De genomen maatregelen dienen de druk die medewerkers voelen – om continu beschikbaar te zijn of te moeten zijn – tegen gaan. De werkgever moet aantoonbaar kunnen maken dat dit gesprek daadwerkelijk heeft plaatsgevonden en dat de voorgenomen maatregelen hieruit zijn voortgekomen. De inspectie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid handhaaft de wet alleen door te controleren of het gehoor heeft plaatsgevonden en zo niet, dan kan de inspectie een waarschuwing geven. Bij niet-naleving kan de Inspectie een “compliance” en in het uiterste geval een bestuurlijke boete opleggen. De werkgever dient zich als goed werkgever te gedragen en de gemaakte afspraken na te leven.

Heeft u vragen over het recht op onbereikbaarheid voor uzelf of uw onderneming? De advocaten arbeidsrecht van Fruytier Lawyers in Business helpen u graag!