Ontslag en auto van de zaak

Bij de beëindiging van een arbeidsovereenkomst of ontslag ontstaat regelmatig een discussie over de auto van de zaak (de leaseauto). Veelal wordt dit veroorzaakt omdat er in de secundaire arbeidsvoorwaarden geen duidelijke afspraken zijn gemaakt rondom het ontslag en auto van de zaak.

Doorberekenen van kosten

Het komt in praktijk nogal eens voor dat werkgevers de resterende kosten van een leaseauto na afloop van de arbeidsovereenkomst doorberekenen aan oud-werknemers. Als een arbeidsovereenkomst voortijdig eindigt, mag de werkgever slechts in bepaalde gevallen de kosten van de leaseauto doorberekenen aan de werknemer.

Zelfs als er schriftelijke afspraken zijn gemaakt omtrent een ontslag en de auto van de zaak, bijvoorbeeld de arbeidsovereenkomst of in een bij de arbeidsovereenkomst behorende separate gebruiksovereenkomst van de leaseauto, kan een rechter bij een arbeidsconflict toetsen of de bepaling wel voldoende duidelijk is en kijken naar de reden van ontslag.

Als een werknemer bijvoorbeeld zelf vrijwillig voortijdig ontslag neemt en de werkgever heeft voldoende duidelijk gemaakt welke gevolgen daaraan verbonden zijn voor wat betreft de resterende leasetermijnen van de auto van de zaak, dan mag de werkgever die kosten ook in rekening brengen bij de werknemer. Maar als de arbeidsovereenkomst bijvoorbeeld om bedrijfseconomische redenen voortijdig wordt beëindigd op initiatief van de werkgever, dan vindt de rechter het over het algemeen niet redelijk en billijk om de kosten van de leaseauto aan de werknemer door te berekenen.

Auto van de zaak en de transitievergoeding

Bij het beëindigen van een arbeidsovereenkomst of ontslag op staande voet heeft een werknemer doorgaans recht op een transitievergoeding. Deze vergoeding wordt onder meer bepaald op basis van het bruto salaris van de werknemer en het aantal dienstjaren. Overige looncomponenten die bij de berekening van de transitievergoeding meetellen zijn bonussen, winstuitkeringen en een auto van de zaak. Een leaseauto wordt, zo stelt de rechtspraak, gezien als loon in natura en dient daarom mee te worden genomen in de berekening van de ontslagvergoeding.

Afspraken ontslag en auto van de zaak

Vaak worden echter geen schriftelijke afspraken gemaakt rondom het ontslag en een auto van de zaak. Als de werkgever niet kan bewijzen dat er duidelijke afspraken zijn gemaakt, kan hij de werknemer niet verplichten de resterende leasetermijnen of de afkoopsom van het leasecontract te betalen. Soms wordt er wel een dergelijke bepaling opgenomen in de gebruiksovereenkomst van de leaseauto, maar die blijkt vaak op het moment van ontslag toch te onduidelijk. In dat geval ligt de bewijslast bij de werkgever.

Goed werkgeverschap en mobiliteitscontract

Uit diverse rechtszaken rondom ontslag en auto van de zaak, komt een aantal duidelijke conclusies naar voren met betrekking tot verantwoordelijkheid en goed werkgeverschap. Zo bepaalt de rechtbank dat de werkgever verantwoordelijk is voor het goed uitvoeren en naleven van het leasecontract. Daarnaast heeft de werkgever een adequate informatieplicht. Dit wil zeggen dat de werkgever bij het aangaan van een leasecontract de werknemer altijd juist moet informeren over de financiële consequenties en mogelijke afkoopverplichting van een leasecontract. Deze afspraken dienen schriftelijk en expliciet te worden vastgelegd en de werknemer dient het mobiliteitscontract te ondertekenen.

Uit eerdere rechtszaken blijkt ook dat de rechtbank de werkgever over het algemeen verantwoordelijk acht voor het goed uitvoeren van het leasecontract en de berijdersovereenkomst. In veel zaken wordt de werkgever verplicht na een ontslag waarbij een afkoopverplichting van het leasecontract in de arbeidsovereenkomst is opgenomen met de leasemaatschappij te onderhandelen over een passende afkoopsom. De rechtbank stelt veelal dat de afkoopsom niet in zijn totaliteit voor rekening van de werknemer mag komen.

Gebruiksovereenkomst leaseauto opstellen

Bij het beëindigen van een dienstverband of ontslagzaken kan de auto van de zaak een heet hangijzer zijn. Het is daarom verstandig om bij het opstellen van het arbeidscontract bepalingen en verplichtingen op papier te zetten met betrekking tot verantwoordelijkheden voor de leaseauto bij opzegging of beëindiging van het dienstverband.

Werkgevers dienen afspraken over (het gebruik van) de leaseauto vooraf helder en duidelijk vast te leggen in de arbeidsovereenkomst of in een bij de arbeidsovereenkomst behorende separate gebruiksovereenkomst van de leaseauto. In deze gebruiksovereenkomst worden daarnaast ook andere zaken vastgelegd, zoals bepalingen over diefstal van een leaseauto tijdens privégebruik en schade aan de leaseauto door schuld, opzet of grove roekeloosheid van de werknemer. Deze afspraken dient hij van tevoren goed met de werknemer door te nemen. Zo weten beide partijen altijd waar zij aan toe zijn bij een ontslag en de auto van de zaak.

In de gebruiksovereenkomst worden in geval van het voortijdig beëindigen van een contract of dienstverband door de werknemer zelf doorgaans drie mogelijkheden opgenomen:

• Meeneemverplichting
De werknemer is verplicht het leasecontract over te nemen en de leaseauto mee te nemen naar de nieuwe werkgever

• Leasecontract afkopen
De werknemer dient de kosten van het voortijdig beëindigen van het leasecontract te betalen

• Leaseauto doorgeven
De leaseauto wordt door de werknemer binnen de onderneming doorgegeven aan een andere werknemer

Leaseauto meenemen naar nieuwe werkgever

Een andere oplossing bij ontslag en een auto van de zaak is de optie van een leasecontract meenemen naar een nieuwe werkgever. De werknemer kan in overleg met de huidige werkgever bepalen of het leasecontract voortgezet kan worden door de leaseauto en het contract over te dragen aan de nieuwe werkgever. Daarnaast kan een werknemer het leasecontract overnemen en in overleg met de nieuwe werkgever in de nieuwe arbeidsovereenkomst op laten nemen.

Juridisch advies rond een auto van de zaak

Wilt u meer informatie over een ontslag en een auto van de zaak? De advocaten van Fruytier Lawyers in Business zijn gespecialiseerd in contractenrecht, arbeidsrecht en ondernemingsrecht. Wij geven graag antwoord op al uw vragen met betrekking tot mobiliteitscontracten en uw verplichtingen. Tevens kunnen wij de voorwaarden met betrekking tot het gebruik, overname en het inleveren van een leaseauto door een werknemer voor u opstellen of toetsen. Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op.