Meer- en minderwerk: hoe voorkom je conflicten tussen aannemer en opdrachtgever?

Meer- en minderwerk is een van de grootste twistpunten tussen aannemers en opdrachtgevers en een veelvoorkomende aanleiding voor juridische procedures. Maar wat is meerwerk nu eigenlijk, hoe is het juridisch geregeld en waar heb je als aannemer en opdrachtgever nou recht op?

Wat is meer- en minderwerk eigenlijk?

Meerwerk laat zich omschrijven als hetgeen een aannemer meer doet dan uit de overeenkomst voortvloeit. Het is dus een extra prestatie, die niet expliciet is overeengekomen, en waarvoor de aannemer dus een (additionele) vergoeding toekomt. In de praktijk komt dit neer op bijbetaling naast de overeengekomen aanneemsom.

Minderwerk daarentegen is het minder doen dan uit de werkomschrijving voortvloeit. Bijvoorbeeld omdat een deel van de opdracht komt te vervallen, op een andere manier wordt ingevuld of dat een ander dan de aannemer het werk doet. De opdrachtgever is dan voor dat deel van het werk een lagere vergoeding verschuldigd aan de aannemer dan overeengekomen.

De uitgangspunten bij meer- en minderwerk

Meerwerk is geregeld in art. 7:755 BW. Het uitgangspunt bij meerwerk, is dat de aannemer slechts een verhoging van de prijs kan vorderen wanneer hij de opdrachtgever tijdig heeft gewezen op de noodzaak van een daaruit voortvloeiende prijsverhoging, tenzij de opdrachtgever die noodzaak uit zichzelf had moeten begrijpen. Om veilig te zijn, dient een aannemer dus zodra sprake is van meerwerk de opdrachtgever te waarschuwen. Maar, hoe deskundiger de opdrachtgever is, hoe sneller hem begrip van de met het meerwerk samenhangende prijsverhoging wordt toegerekend.

Voorheen bepaalde de Hoge Raad dat de opdrachtgever op de hoogte moest zijn van de noodzaak en hoogte van een prijsverhoging. In 2022 veranderde dit. Als de opdrachtgever begrijpt of zou moeten begrijpen dat er extra werk komt, moet hij contact opnemen met de aannemer over de extra kosten. Doet hij dit niet, dan kan de aannemer de prijs verhogen. De verhoging moet wel redelijk zijn. Deze regel geeft de aannemer een sterkere positie bij extra werk.

Er is geen duidelijke wetgeving voor minderwerk, zoals er wel is voor meerwerk. Meestal zal de aannemer de kosten van het minderwerk teruggeven aan zichzelf als hij hiermee instemt. In
andere gevallen kan de aannemer het beschouwen als een gedeeltelijke opzegging van het werk. Daardoor moet de opdrachtgever de volledige prijs betalen, min de besparingen op het werk
dat niet is uitgevoerd. Het is dus essentieel om duidelijke afspraken te maken over minderwerk om discussies achteraf te vermijden.

Meer- en minderwerk onder UAV

De Uniforme Administratieve Voorwaarden 2012 (UAV) kennen een veel uitputtender regeling voor meer- en minderwerk dan de hierboven besproken standaardbepaling in de wet. De belangrijkste afwijking is dat ook ten aanzien van minderwerk een regeling is opgenomen. Daarbij wordt ook een uitgebreide opsomming gegeven waaruit meer- of minderwerk kan voortvloeien.

De UAV regelt ook de financiële afhandeling van het meerwerk. Het meerwerk komt tot uiting door middel van bijbetaling, terwijl voor het minderwerk een korting op de aanneemsom wordt gehanteerd. Partijen moeten afspreken op welke wijze dit wordt verrekend/betaald. Spreken de partijen niets af, dan geschiedt de verrekening van het meerwerk ineens na de voltooiing van het meerwerk.  Voor het minderwerk geldt dat dit wordt verrekend bij de eindafrekening van het werk, als een korting op de aanneemsom. In de praktijk wordt doorgaans afgesproken dat een saldo wordt bijgehouden over het meer- en minderwerk, dat aan het einde van het werk wordt afgerekend. Als sprake is van veel meerwerk, dan gebeurt dit ook tijdens de bouw van het werk.

Een andere belangrijke afwijking onder de UAV is dat als het minderwerk het meerwerk overstijgt, de aannemer een forfaitaire vergoeding toekomt; deze vergoeding bedraagt 10% over het saldo dat het minderwerk het meerwerk overstijgt. Een forfaitaire vergoeding is een vast bedrag dat van tevoren is vastgesteld, ongeacht de daadwerkelijke kosten of uitgaven.

Vragen?

Heeft u vragen n.a.v. dit artikel, of bijvoorbeeld over ondernemingsrecht of contractenrecht? Contact dan een van onze advocaten via de mail, telefonisch of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend eerste gesprek. Wij denken graag met u mee.