Mag werknemer zich onbeperkt uitlaten over Israël en Gaza?

De Rechtbank Rotterdam [Rb. Rotterdam, 19-01-2024, ECLI:NL:RBROT:2024:571] heeft onlangs in het voordeel van de werknemer geoordeeld nadat de werkgever een procedure had gestart tegen de werkneemster omdat zij op LinkedIn haar mening had gepost over de oorlog tussen Israël en Gaza. Werkgever en werknemer zijn hierover in gesprek gegaan waarbij de werkgever de volgende dag verzocht heeft de arbeidsovereenkomst te beëindigen. De werkneemster ging hier niet mee akkoord en is boos uit het gesprek weggelopen. Later reageerde de werkneemster opnieuw op LinkedIn op een post van iemand met aanzien in de investeerderswereld, nu juist het werkveld van haar werkgever. Nu heeft de rechtbank Rotterdam hier vorige maand een uitspraak over gedaan.

De werkgever baseerde het ontslag op de gronden verwijtbaar handelen en een verstoorde arbeidsverhouding. De werkneemster stelde op haar beurt dat er sprake was van ernstig verwijtbaar handelen van de werkgever. De rechtbank oordeelde in het voordeel van de werkneemster. Haar reactie op LinkedIn wordt ‘onhandig’ genoemd, maar niet zodanig dat het ernstig verwijtbaar was. In dit artikel leest u meer over deze uitspraak.

Vrijheid van meningsuiting

De vrijheid van meningsuiting is hiervoor het uitgangspunt. Onder omstandigheden heeft de werkgever het recht om de vrijheid van meningsuiting van werknemers te beperken via het instructierecht. Die omstandigheden zijn de zogenaamde ‘Herbai-criteria’. In de afweging van de belangen worden meegenomen 1) de aard van de meningsuiting, 2) de motieven van de werknemer, 3) de schade die de werkgever hierdoor lijdt en 4) de zwaarte van de opgelegde sanctie.

De rechtbank licht toe hoe zij tot haar oordeel is gekomen. Zo noemde de rechter de reactie van de werkneemster  ‘onhandig’ omdat op een zakelijk platform als LinkedIn, de uitlating van werkneemster gekoppeld wordt aan de onderneming van haar werkgever. De rechter benoemt dat een uiting, ongeacht het recht op vrijheid van meningsuiting, gevolgen kan hebben voor het bedrijf waarin iemand werkzaam is. Deze situatie kan een aanzienlijke impact hebben op een bedrijf.

De rechtbank oordeelde dat de werkgever in deze situatie de vrijheid van meningsuiting niet had mogen beperken. De inhoud van de post was namelijk niet zodanig dat hieruit zou moeten worden afgeleid dat het bedrijf van werkgever een bepaald standpunt inneemt en ook is niet gebleken van directe schade voor de werkgever.

Daarentegen oordeelde de rechtbank dat de werkgever wél ernstig verwijtbaar gehandeld heeft. Het aanspreken van de werkneemster op het plaatsen van de post was rechtvaardig, maar om direct een voorstel tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst te doen, ging te ver. De werkgever had de zaak hierdoor onnodig op scherp gezet, stelde de rechtbank.

Spanning op de werkvloer

De NOS rapporteert dat er aanzienlijk spanningen op de werkvloer zijn als gevolg van de oorlog. De beelden roepen heftige emoties op. Als werkgever doe je er goed aan ruimte te geven aan werknemers om hierover in een veilige omgeving te kunnen praten. Als werknemers op een respectvolle manier van mening wisselen kan dit leiden tot meer onderling begrip. Op kantoor zul je als werkgever ook een duidelijk beleid moeten voeren waarin staat of discriminatie, pesten en wat je als werknemer wel en niet mag zeggen namens je werkgever op sociale media.

Conclusie

In zijn eigen tijd mag een werknemer zeggen wat hij of zei wil. Zolang het maar niet lijnrecht tegen de belangen van de werkgever ingaat. Vrijheid van meningsuiting is een grondrecht en wordt sterk beschermd, maar niet oneindig. Post een werknemer iets op LinkedIn, dan staat de naam van zijn werkgever vaak direct onder zijn profiel en kan een mening van de werknemer met die van werkgever worden geassocieerd waar de werkgever last van heeft. Daar moeten beide partijen zich van bewust zijn, en afspraken over maken.

Contact

Heeft u nog vragen? Neem dan gerust contact op met een van onze specialisten via de mail, telefonisch of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend eerste gesprek. Wij denken graag met u mee.