Maaltijdbezorgers van Deliveroo zijn werknemers
Maaltijdbezorgers van Deliveroo zijn werknemers en geen zpp’ers. Zo oordeelde het Gerechtshof Amsterdam in het hoger beroep van de zaak die vakbond FNV tegen Deliveroo had aangespannen. Een uitspraak met grote gevolgen voor andere platformbedrijven, zoals Temper en Helpling. Platformbemiddeling op basis van een softwaresysteem is nog relatief onbekend terrein in het arbeidsrecht. In dit artikel beschrijf ik hoe het hof kijkt naar de invloed die dit heeft op de gezagsverhouding. Gezag is een van de elementen die een werkgever van een opdrachtgever onderscheidt.
Vrijheid van een Deliveroo bezorger
Een klassieke zzp’er is vrij en zelfstandig. Hij kan zijn eigen uurtarief bepalen en heeft in principe de vrijheid om zijn opdracht uit te voeren hoe en wanneer hij wil. Hoe vrij is een Deliveroo bezorger volgens het hof? Hij mag zelf weten welke route hij neemt. Maar om een fatsoenlijk uurtarief van € 12 te halen zal hij twee bestellingen per uur moeten afronden, omdat Deliveroo een vast betaalmodel heeft van € 6 per bezorging. Een bezorger heeft op die manier 30 minuten om bij het restaurant te komen en de bestelling bij de klant te af te leveren. Hij zal dus in de meeste gevallen de snelste weg nemen. De routevrijheid is daarmee zeer beperkt volgens het hof.
Het softwaresysteem van Deliveroo
Kern van de werkwijze van Deliveroo is het algoritme van haar softwaresysteem genaamd ‘Frank’. Het toedelen van een rit gebeurt door ‘Frank’. Essentieel voor toedeling is de locatie van de bezorger ten opzichte van het restaurant en het adres van de klant. Om die reden wordt van een bezorger, zodra deze op het systeem is ingelogd, de GPS-locatie voortdurend bijgehouden. Deliveroo wil kunnen zien waar een bezorger zich bevindt, zodat deze kan worden opgeroepen wanneer er een bestelling binnenkomt. Zodra de bezorger minder dan tachtig meter van het restaurant is, wordt dat door ‘Frank’ aan het restaurant doorgegeven. Als de bezorger met het eten vertrokken is, kan de klant de bezorger voortdurend volgen. Het GPS-systeem geeft Deliveroo daarmee een vergaande controlemogelijkheid op de bezorger. Dat betekent dat Deliveroo, die het algoritme heeft ontworpen en voortdurend aanpast, een grote bemoeienis heeft met de wijze waarop werkzaamheden worden verricht, zo oordeelde het hof.
Deliveroo wijzigt eenzijdig de contracten
Ook het door Deliveroo geautomatiseerde betaalmodel duidt op een vergaande invloed op het bezorgproces en vormt daarmee een aanwijzing van gezag. Bovendien wijzigt Deliveroo eenzijdig voor alle bezorgers de inhoud van de contracten. In algemene zin is een arbeidsovereenkomst vaker een door de werkgever opgesteld contract wat door de werknemer al dan niet geaccepteerd kan worden, terwijl tussen opdrachtgever en opdrachtnemer eerder zal worden onderhandeld over de inhoud van de overeenkomst.
Het hof heeft met dit arrest voortgeborduurd op het arrest Gemeente/X van november 2020 waarin de Hoge Raad heeft bepaald dat de intentie van partijen van ondergeschikt belang is aan de feiten. Het FNV juicht, maar volgens een enquête van Deliveroo willen de meest maaltijdbezorgers helemaal niet vast zitten aan een arbeidscontract. Platformbedrijven die tegemoet willen komen aan de wensen van hun gebruikers zullen dus kritisch en creatief moeten kijken naar hun systemen.
Meer weten over dit onderwerp?
Heb je een platform en ben je op zoek naar een creatieve oplossing of werk je voor een platform en heb je vragen over jouw positie, neem dan gerust contact met ons op.