Kwalificatie arbeidsrelatie: De Hoge Raad heeft een nuance aangebracht ten aanzien van ondernemerschap

Op 21 februari 2025 heeft de Hoge Raad een uitspraak gedaan in de zaak tussen FNV en Uber die gaat over de status van Uber-chauffeurs. FNV stelt dat de chauffeurs werknemers zijn. Uber vindt dat het om zelfstandig ondernemers gaat. De zaak borduurt voort op de Deliveroo-uitspraak van 24 maart 2023 waarin verschillende gezichtspunten zijn geformuleerd die thans leidend zijn in de kwalificatie van arbeidsrelaties. Een van die punten gaat over de mate van ondernemerschap van de werkende. Het gerechtshof had aan de Hoge Raad gevraagd hoe het aspect ondernemerschap meeweegt in de zogenaamde holistische toets. Dat wil zeggen dat alle omstandigheden van het geval moeten worden bekeken.

De belangrijkste overwegingen van de Hoge Raad zijn als volgt:

Geen rangorde tussen omstandigheden: De Hoge Raad benadrukt dat er geen vaste rangorde bestaat tussen de verschillende gezichtspunten uit de Deliveroo-uitspraak. Het aspect ondernemerschap is daarbij even belangrijk als andere factoren en kan evengoed beslissend zijn.

Relevantie van extern ondernemerschap: Ondernemerschap hoeft niet alleen te worden beoordeeld binnen de directe relatie tussen de werkende en de opdrachtgever, maar ook is van belang hoe de werkende zich naar derden profileert.

Individuele beoordeling mogelijk: Dat heeft tot gevolg, en de Hoge Raad bevestigt dat ook expliciet, dat het dus mogelijk is dat twee werkenden, die hetzelfde werk voor dezelfde opdrachtgever verrichten, verschillend worden gekwalificeerd op basis van hun ondernemerschap. Dit houdt in dat de ene werkende als ondernemer kan worden gezien en de andere als werknemer, afhankelijk van de mate van ondernemerschap.

Alhoewel het lijkt alsof de Hoge Raad feitelijk niks nieuws zegt en netjes binnen de kaders van de Deliveroo-uitspraak blijft, is er wel degelijk een nuance aangebracht die met name in de praktijk belangrijk kan zijn. De Belastingdienst lijkt namelijk in de praktijk te toetsen naar de maatstaven van de conceptwet VBAR [https://www.flib.nl/handhaving-belastingdienst-komt-op-gang], waar wel een zekere rangorde is aangebracht in de verschillende gezichtspunten. In dat wetsvoorstel mag ondernemerschap pas meewegen als uit de overige werknemerscriteria geen eenduidig antwoord komt. De Belastingdienst zal zich dus wellicht anders moeten opstellen wat ruimte geeft aan zelfstandigen.

Conclusie

Begin maart staat er weer een commissiedebat over de arbeidsmarkt gepland. Uiteraard houden we u op de hoogte. Bent u zelf aan de slag met de kwalificatie van uw arbeidsrelaties en heef u advies nodig? Neem dan contact op met een van onze advocaten via de mail, telefoon of het contactformulier voor een vrijblijvend eerste gesprek. Wij denken graag met u mee.