Hoe een vennootschap te beëindigen?

Niet ieder opgericht bedrijf is succesvol. Er wordt weleens een risico genomen door een bedrijf in plaats van alleen dat doen waar succes verzekerd is. Indien het bedrijf niet levensvatbaar meer is, is het onverstandig om het op een faillissement aan te laten komen. De vennootschap kan beter door de ondernemer zelf worden beëindigd door de vennootschap te ontbinden. Een snelle variant is de zogenaamde turboliquidatie. Hieronder zal ik het verschil uitleggen tussen de ontbinding en de turboliquidatie.

Ontbinding van een vennootschap

Een vennootschap kan worden ontbonden door een besluit van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De vennootschap blijft na de ontbinding voortbestaan als dit voor de vereffening van zijn vermogen nodig is. In dat geval dient vervolgens in alle communicatie aan de naam te worden toegevoegd “in liquidatie”.  De vennootschap houdt dan pas op te bestaan op het tijdstip waarop de vereffening eindigt. De vereffening houdt in dat alle bezittingen worden verkocht en uit de opbrengst de schulden worden betaald. De bestuurders van de vennootschap zijn wettelijk aangewezen als de vereffenaar. Dat kan anders zijn in het geval dat de statuten een andere vereffenaar aanwijzen of de rechter een andere vereffenaar benoemt. Ook dienen er diverse stappen doorlopen worden voordat de ontbinding helemaal kan worden afgerond (o.a. een rekening en verantwoording publiceren en een verklaring van non-verzet aanvragen).

Zijn er voldoende baten? Dan worden de schuldeisers betaald en het overschot wordt uitgekeerd aan normaliter de aandeelhouders. Zijn er wel baten, maar zijn deze onvoldoende om alle schuldeisers te betalen? Dan zal de vereffenaar het faillissement van de vennootschap moeten aanvragen.

Turboliquidatie

Wat nu als er geen baten meer zijn? Als er helemaal geen baten zijn, behoeft er geen vereffening plaats te vinden. Met het besluit van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders tot ontbinding houdt de vennootschap dan direct op te bestaan. De liquidatie moet wel in het handelsregister van de Kamer van Koophandel worden ingeschreven. Dit is een heel snelle en goedkope vorm van liquidatie die vaak zorgvuldig wordt voorbereid. De bestuurder draagt dan zorg voor het batenvrij maken van de vennootschap. Voor een turboliquidatie hoeft de vennootschap niet schuldenvrij te zijn, enkel batenvrij. Ook hoeven er een stuk minder stappen doorlopen te worden als bij de normale ontbinding.

Risico op misbruik

Bij een turboliquidatie hoeft er geen rekening en verantwoording te worden afgelegd en dat kan misbruik in de hand werken waarbij de crediteuren worden benadeeld.  Als een bestuurder bijvoorbeeld over gaat tot turboliquidatie en er nog baten aanwezig waren, dan benadeeld hij daarmee de schuldeisers. De bestuurder kan daarmee een persoonlijk ernstig verwijt worden gemaakt en kan daarvoor aansprakelijk gesteld worden. Een ander voorbeeld is het uitkeren van aanwezig vermogen aan zij die betrokken zijn bij de vennootschap om van de baten af te komen. Ook hiermee worden schuldeisers benadeeld en kan de bestuurder hiervoor vervolgd worden. Het is dus niet geheel zonder risico’s!

Actiemogelijkheden onbetaalde crediteuren

Een onbetaalde crediteur die vindt dat er misbruik is gemaakt van de regeling van turboliquidatie, kan de rechtbank vragen de vereffening te heropenen omdat er nog een bate is. Dat kan een vordering zijn op de bestuurders uit hoofde van bestuurdersaansprakelijkheid. Het zal evenwel voor de onbetaalde crediteur wel moeilijk zijn erachter te komen of er nog baten zijn of om aan te tonen dat er misbruik is gemaakt. Hij kan niet over de administratie beschikken zoals een curator in een faillissement dat wel kan en de vennootschap is niet verplicht om voor de liquidatie de jaarstukken op te maken voor het verkorte jaar waarin de turboliquidatie heeft plaatsgevonden.

Het beëindigen van een vennootschap middels turboliquidatie gaat snel, maar neemt dus wel enige risico’s met zich mee. Soms is het doorlopen van de (langere) ontbindingsprocedure de juiste weg. Denk daarom goed na over de wijze van beëindiging van de onderneming. Het is raadzaam om u hierbij door één van de advocaten van Fruytier Lawyers in Business te laten adviseren over de juiste aanpak.