Groen, duurzaam én geloofwaardig?
Groen en duurzaam leven zijn misschien wel de grootste ‘trends’ van de afgelopen periode. Dit geldt overigens ook voor het groen en duurzaam ondernemen. Maar hoe groen en duurzaam zijn producten of merken nou echt? En wie bepaalt dat?
De trend: groen en duurzaam
Onderzoek van de Wageningen University & Research toont aan dat er in 2020 circa 8,2 miljard euro werd besteed aan groene producten door de consumenten, dit is zeven procent meer dan het jaar daarvoor! Maar naast dat er meer aan groen en duurzaamheid is uitgegeven, is er ook meer keuze gekomen. Het EUIPO (bureau voor intellectueel eigendom binnen de EU) geeft aan dat er in 2020 ongeveer zestienduizend groene merken zijn geregistreerd bij het EUIPO. Veel van deze merken hebben een keurmerk, logo of bijvoorbeeld een tekst of slogan die betrekking heeft tot de duurzaamheid van het product.
Greenwashing niet altijd even duidelijk
De mate waarin een product écht groen is, is helaas van meer afhankelijk dan alleen een logo, tekst of keurmerk. Lang niet alle ‘groene producten’ zijn even groen. Ondernemingen doen er namelijk de nodige moeite voor om de consument te laten geloven dat zij groener zijn dan daadwerkelijk het geval is. Dit wordt ook wel ‘greenwashing’ genoemd.
Uit de praktijk blijkt dat het voor de consument alles behalve eenvoudig is om te bepalen of er sprake is van greenwashing. Zo heeft de Europese Commissie bekend gemaakt dat meer dan de helft van de producten onvoldoende informatie bevat voor de consument om de juistheid van het groene en duurzame label te beoordelen. Ook stelde de Europese Commissie dat zevenendertig procent vage termen zoals ‘bewust’ en ‘milieuvriendelijk’ bevat om op deze manier onterecht de indruk te wekken dat het product geen negatieve invloed heeft op het milieu. Tot slot had ruim negenenvijftig procent geen eenvoudig toegankelijk bewijs om de beweringen te ondersteunen.
Handhaving in Nederland: ACM en SRC
De Nederlandse ‘waakhond’ ACM (Autoriteit Consument & Markt) heeft de mogelijkheid om op te treden tegen misleidende beweringen op producten. De ACM heeft een handleiding opgesteld om misleidende claims omtrent de duurzaamheid te voorkomen. Toch zijn er bedrijven en instanties die zich nog niet helemaal aan de spelregels houden. De ACM heeft daarom al een begin gemaakt aan de vervolgonderzoeken over oneerlijke informatie over duurzaamheid en milieuvriendelijkheid.
Ook de SRC (Stichting Reclame Code) krijgt regelmatig klachten over valse claims over duurzaamheid in reclames. Eén van die klachten had betrekking op een advertentie waarin werd vermeld dat het verbranden van hout een niet-milieuvervuilende manier zou zijn om je huis op te warmen. Dit was echter niet het geval, waardoor de klacht als gegrond werd beschouwd.
Merkenrecht
Er is nog een alternatief naast de ACM: het merkenrecht. Het merkenrecht biedt namelijk de mogelijkheid om merken de mogelijkheid te ontnemen om zich in te schrijven, of om merken nietig te laten verklaren wanneer er sprake is van misleiding van het publiek. Dus ook als er sprake is van onterechte groene- of duurzaamheidclaims.
Geloofwaardig?
Er is wel degelijk steeds meer vraag naar én aanbod in duurzame keuzes/producten. Geloofwaardig zijn echter niet alle claims want niet in alle producten zijn zo groen als dat er wordt beweerd.
Meer over merkenrecht weten?
Bij Fruytier Lawyers in Business zijn wij in het merkenrecht en intellectueel eigendom gespecialiseerd. Wilt u meer hierover weten dan kunt u contact met ons opnemen.