Force majeure, ofwel overmacht door coronacrisis

gde niet-toerekenbare tekortkoming (overmacht) en de toerekenbare tekortkoming (wanprestatie). Is sprake van een wanprestatie? Dan is de schuldenaar schadeplichtig. Een wanprestatie houdt in dat een partij verplichtingen gedeeltelijk of niet nakomt of wanneer verplichtingen niet correct worden nagekomen, terwijl de partij dit had kunnen voorkomen.

• Zijn weersomstandigheden overmacht?
– Het weer en specifieke weersomstandigheden kunnen worden aangewezen als overmacht. Vaak leggen partijen in een contract of de algemene voorwaarden vast of het weer geldt als overmacht. Door risico’s af te dekken en bepaalde situaties aan te merken als overmacht kan schade voorkomen worden door een partij.

• Is sprake van overmacht bij brand?
– De wet schrijft voor dat sprake is van overmacht als een partij geen schuld heeft aan schade of er zelf niets aan kan doen dat een verplichting niet nagekomen wordt. Brand kan aangedragen worden als overmacht, mits de partij hier geen schuld aan heeft en de schade de partij niet toe valt te rekenen.

• Is faillissement overmacht?
– Nee. Een faillissement rechtvaardigt overmacht niet. Ook niet wanneer de schuldenaar buiten zijn eigen schuld om niet aan een overeengekomen verplichting kan voldoen.

Beroep op overmacht in coronacrisis

Waar staat u als er contractueel niets is overeengekomen rond overmacht of force majeure? In dat geval grijpen we terug op de wettelijke bepaling, zoals eerder aangegeven in dit artikel. De vereisten om te voldoen aan de voorwaarden voor overmacht, zoals genoemd in de wet, worden streng getoetst. In mijn ogen kan onder omstandigheden een beroep op overmacht in het geval van de coronacrisis gerechtvaardigd zijn. Belangrijk is dat kan worden vastgesteld dat dit de oorzaak is waardoor (tijdige) nakoming van de overeenkomst niet mogelijk is. De overmacht kan worden veroorzaakt door corona zelf, maar ook door maatregelen welke zijn genomen door de overheid. Bijvoorbeeld doordat er een in- of exportverbod is op bepaalde goederen. Of nog simpeler: een café dat is afgehuurd.

Corona valt onder onvoorziene omstandigheden

Dan de vraag of de coronacrisis valt onder onvoorziene omstandigheden en force majeure. In mijn ogen zijn er zeker gevallen waarin de rechter een dergelijk verzoek zal toewijzen. Dit zal sterk afhangen van de omstandigheden van het geval en ook of er een redelijk alternatief wordt geboden, het wijzigingsvoorstel. Heeft u problemen met een contractpartij vanwege de coronacrisis belt u dan gerust vrijblijvend voor meer informatie met een van onze specialisten. Onze advocaten ondernemingsrecht staan u graag te woord.

Let op: ook bij het afsluiten van nieuwe overeenkomsten of het opstellen van algemene voorwaarden is het van belang na te denken over de exacte bewoordingen van een overmacht clausule!

Leestip: tekortkoming in de nakoming