Wat is privacyrecht?

Het privacyrecht regelt alles wat te maken heeft met het beschermen van persoonlijke gegevens van mensen: het recht op privacy en het recht op bescherming. Deze rechten zorgen ervoor dat mensen (digitaal) controle houden over persoonsgegevens. In de digitale wereld is privacy een onderwerp dat steeds belangrijker en omvangrijker wordt. De privacywetgeving is daarom een complex en voortdurend evoluerend rechtsgebied, waar steeds meer vereisten voor gelden en nieuwe regelgeving voor ontwikkeld wordt. Bedrijven moeten zich bewust zijn van de juridische verplichtingen en de strikte normen die gelden voor gegevensbescherming en ethische verantwoordelijkheid bij de verwerking van persoonsgegevens.

Wat valt onder privacyrecht?

Privacyrecht omvat een breed scala aan onderwerpen gericht op het beschermen van persoonsgegevens en de privacy van individuen. Specifiek is in de privacywetgeving vastgelegd dat bedrijven aan privacyregels rond het recht op privacy moeten voldoen om juridische sancties en hoge boetes te vermijden. Het meest bekende onderdeel van de privacywetgeving is Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

Welke wet regelt de privacybescherming?

Privacybescherming wordt gereguleerd via de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). De AVG is een Europese verordening die de bescherming van persoonsgegevens en het recht op privacy binnen de Europese Unie reguleert. Het privacyrecht verplicht bedrijven te voldoen aan strikte regelgeving met betrekking tot het verzamelen, verwerken en beheren van persoonsgegevens.

Algemene verordening gegevensbescherming (AVG)

De Algemene verordening gegevensbescherming is van kracht sinds 25 mei 2018 en vervangt eerdere privacyrichtlijnen. De AVG is van toepassing op alle organisaties, ongeacht locatie, die persoonsgegevens van EU-burgers verwerken. Het doel van de AVG is om de privacy van individuen te beschermen en ervoor te zorgen dat persoonsgegevens op een eerlijke en transparante manier worden behandeld. Organisaties die niet aan de AVG voldoen, kunnen boetes krijgen die kunnen oplopen tot miljoenen euro’s. Daarom is het van vitaal belang voor bedrijven en organisaties om zich aan deze regelgeving te houden.

Wat houdt de verwerking van persoonsgegevens in?

Het verwerken van persoonsgegevens verwijst naar elke bewerking of reeks bewerkingen die wordt uitgevoerd op persoonsgegevens – van gegevensverzameling en registratie tot het verspreiden, afschermen en wissen van gegevens. Voorbeelden van deze bewerkingen (activiteiten) in de dagelijkse praktijk zijn het vastleggen van informatie over individuen, het opslaan van gegevens in databases, het analyseren van gegevens en het delen van gegevens met andere partijen. Bij het verwerken van persoonsgegevens dienen te allen tijde de principes van gegevensbescherming (AVG) nageleefd te worden.

Wat mag wel en wat mag niet van de AVG?

Wat mag wel van de AVG:
• Organisaties mogen persoonsgegevens verzamelen, maar alleen voor specifieke, rechtmatige en gerechtvaardigde doeleinden.
• Bedrijven en organisaties moeten toestemming vragen om gegevens te verwerken en deze toestemming moet vrijwillig, geïnformeerd en specifiek zijn.
• Organisaties moeten ervoor zorgen dat de verzamelde gegevens nauwkeurig en actueel zijn.
• Bedrijven en organisaties moeten adequate organisatorische beveiligingsmaatregelen nemen om de gegevens te beschermen tegen verlies, diefstal of ongeautoriseerde toegang.
• Individuen hebben het recht om de eigen gegevens in te zien, te corrigeren of te verwijderen.
• Dataoverdracht tussen organisaties moet voldoen aan de AVG-voorschriften.

Wat mag niet van de AVG:
• Organisaties mogen geen persoonsgegevens verzamelen zonder geldige reden.
• Bedrijven en organisaties mogen geen gegevens gebruiken voor andere doeleinden dan waarvoor ze zijn verzameld.
• Gevoelige gegevens, zoals ras, religie, seksuele geaardheid, enz., mogen alleen onder strikte voorwaarden worden verwerkt.
• Gegevens mogen niet langer worden bewaard dan nodig voor het beoogde doel.
• Geautomatiseerde besluitvorming zonder menselijke tussenkomst is beperkt en onderworpen aan specifieke regels.

Andere onderwerpen van privacywetgeving

Naast de AVG omvat de privacywet ook andere onderdelen. Belangrijke aspecten van het privacyrecht zijn bijvoorbeeld:

• Privacybeleid: het ontwikkelen van een beleid om aan de privacywetgeving te voldoen én het informeren van gebruikers over hoe gegevens worden verwerkt en gebruikt
• Data Privacy Impact Assessment (DPIA): het evalueren van gegevensverwerking voor het identificeren en minimaliseren van privacyrisico’s
• Data Subject Access Request (DSARS): individuen hebben het recht op toegang tot eigen gegevens, net als het recht om vergeten te worden en het recht op gegevensoverdraagbaarheid
• Melding van gegevenslekken (datalekken of dataverlies): organisaties zijn verplicht een datalek te melden bij relevante autoriteiten en betrokkenen als de inbreuk de privacy van individuen kan schaden

Bedrijven en organisaties worden geacht aan de wet- en regelgeving te voldoen om juridische sancties en boetes te vermijden. Goede naleving van de privacyregels draagt bovendien bij aan het vertrouwen dat klanten, consumenten en partners hebben in een bedrijf. Door het actief tegengaan van datalekken, het verlies van klantgegevens en het strikt naleven van het privacyrecht en de privacywetgeving wordt ernstige reputatieschade voorkomen.

Wat te doen bij schending van privacy?

Bij een privacyschending kunnen individuen verschillende stappen nemen. Zo kan een persoon een klacht indienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). De AP is de toezichthoudende autoriteit voor privacyzaken in Nederland. Daarnaast zijn er verschillende meldpunten voor privacyschendingen in Nederland. In ernstige gevallen kan een persoon juridische stappen ondernemen tegen de verantwoordelijke partij. Als bedrijven een verzoek krijgen van een betrokkene voor inzage in persoonsgegevens dienen zij hier binnen een vastgestelde tijd op te reageren (doorgaans 1 maand).

Privacyschending kan ingrijpende gevolgen hebben voor een bedrijf of organisatie. Zo kan vertrouwelijke bedrijfsinformatie verloren gaan of in verkeerde handen terechtkomen en krijgen kwaadwillenden mogelijk inzage in beschermde persoonsgegevens. Naast boetes voor het overtreden van de privacywet, die fors kunnen oplopen afhankelijk van de ernst van de schending, kan een overtreding van het privacyrecht tot lange, kostbare rechtszaken en reputatieschade leiden.

Privacy waarborgen: wees actief en alert

Privacy waarborgen vraagt een proactieve houding van organisaties. Wie wil voldoen aan de AVG-regelgeving en datalekken of privacyschendingen wil voorkomen, doet er goed aan om bewustwording te creëren. Zorg ervoor dat alle medewerkers op de hoogte zijn van privacywetgeving en het belang van gegevensbescherming. Breng in kaart welke informatie verzameld wordt, waar data wordt opgeslagen en wie toegang heeft tot deze gegevens. Het spreekt voor zich dat voor de data die wordt verzameld onder het privacyrecht expliciete toestemming van betrokkenen noodzakelijk is.

Wat kan een advocaat privacyrecht betekenen?

Het privacyrecht is de afgelopen jaren enorm veranderd. Neem bijvoorbeeld alleen al de uitwisseling van persoonsgegevens tussen Europa en de Verenigde Staten. En met de razendsnelle actuele ontwikkelingen, bijvoorbeeld op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) en de verschuiving naar de cloud, wordt dit rechtsgebied alleen nog maar complexer en omvangrijker. Een advocaat privacyrecht van Fruytier Lawyers in Business kan u op verschillende gebieden (proactief) bijstaan.

Wij helpen bedrijven en organisaties bij het begrijpen en naleven van privacywetgeving door compliance en advies, het opstellen van een privacybeleid, maar ook bij het ondersteunen van cliënten in het geval van een datalek en bij juridische zaken. Wij beantwoorden uw vragen en adviseren graag over het vinden van geschikte maatregelen vanuit verschillende invalshoeken. Neem voor meer informatie direct contact op met een advocaat privacyrecht van Fruytier Lawyers in Business en ontvang vrijblijvend juridisch advies.