Contractenrecht

Contract is een ander woord voor een overeenkomst. In praktijk worden de termen contract, verbintenis en overeenkomst ten onrechte door elkaar gebruikt. De wet spreekt over overeenkomsten en niet over contracten. Het contractenrecht wordt daarom ook wel overeenkomstenrecht genoemd. Overeenkomsten zijn in principe vormvrij, maar in sommige wettelijk bepaalde gevallen geldt de schriftelijke vorm. Een advocaat contractenrecht ondersteunt en adviseert partijen bij het opstellen en beoordelen van een contract, verbintenis of juridisch bindend document.

Wat is het contractenrecht?

Het rechtsgebied contractenrecht, ook wel bekend als het algemeen contractenrecht, omvat alle juridische aspecten van overeenkomsten tussen partijen. Een overeenkomst, of contract, is een bindende afspraak waarin de rechten en plichten van de bij de overeenkomst betrokken partijen zijn vastgelegd. Een overeenkomst komt tot stand door aanvaarding van een aanbod, zo schrijft de wet voor. De betekenis van het contractenrecht ligt in het bieden van een juridisch kader om de geldigheid, interpretatie en uitvoering van contracten te reguleren. Hierbij spelen principes van redelijkheid en billijkheid een cruciale rol.

Deze principes dienen als leidraad bij de beoordeling van de handelwijze van partijen binnen het verbintenissenrecht, waarbij eerlijkheid en redelijkheid in de omgang met elkaar centraal staan. Van de bijzondere rechtsverhouding van partijen tijdens de precontractuele fase (de periode waarin partijen met elkaar in onderhandeling zijn) tot de daadwerkelijke ondertekening van de overeenkomst. Het contractenrecht biedt niet alleen bescherming aan de belangen van de contractpartijen, maar fungeert tevens als een essentieel instrument om geschillen op te lossen en een rechtvaardige balans te bewaren tussen de contractuele verplichtingen en de rechten van alle betrokken partijen.

Algemeen en zakelijk contractenrecht

Het algemeen contractenrecht vormt een onderdeel van het verbintenissenrecht en heeft betrekking op verbintenissen tussen twee partijen of verbintenissen die uit de wet voortvloeien. Dit algemene recht omvat de basisprincipes die gelden voor alle soorten overeenkomsten. Voor commerciële contracten gesloten tussen professionele partijen is het commercieel contractenrecht van toepassing. Dit recht valt onder het ondernemingsrecht en is specifiek gericht op zakelijke transacties en handelsovereenkomsten.

Wat valt onder het contractenrecht?

Het contractenrecht kent een breed spectrum aan onderdelen. Het recht regelt onder meer de volgende onderwerpen:

• Totstandkoming van overeenkomsten
• Inhoud van overeenkomsten
• Uitvoering van overeenkomsten
• Beëindiging van overeenkomsten
• Niet-nakoming van overeenkomsten

In het dagelijks leven, zowel persoonlijk als zakelijk, speelt het verbintenissenrecht een grote rol. Het kopen van een product, een dienst afnemen of het aangaan van een arbeidsovereenkomst zijn voorbeelden van zaken die onder dit recht vallen. Het recht zorgt ervoor dat deze overeenkomsten rechtsgeldig zijn en dat de rechten en plichten van de partijen duidelijk zijn. Het contractenrecht is vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek (BW).

Beginselen en overmacht contractenrecht

Het contractenrecht rust op fundamentele beginselen zoals wilsovereenstemming en goede trouw. Overmacht, ontstaan door onvoorziene omstandigheden, beïnvloedt de uitvoering van contractuele verplichtingen. Rechtspraak in het contractenrecht speelt een centrale rol, waarbij rechters de wet toepassen en jurisprudentie ontwikkelen om beginselen te verfijnen. Deze uitspraken verduidelijken wetteksten, interpreteren contractbepalingen en vormen de leidraad voor toekomstige zaken, waardoor het contractenrecht kan evolueren en zich aanpast aan veranderende zakelijke en maatschappelijke normen

Mondelinge en schriftelijke afspraken

Contracten kunnen zowel schriftelijk als mondeling worden aangegaan, waarbij mondelinge afspraken in beginsel dezelfde rechtsgeldigheid genieten als schriftelijke overeenkomsten. Het vastleggen van afspraken in een contract is aan te raden, zodat gemaakte afspraken bewijsbaar zijn mocht er discussie ontstaan. Hiermee wordt duidelijk invulling gegeven aan de inhoud van het contract en dit voorkomt dat er onduidelijkheid is over de gemaakte afspraken. Voor het vastleggen van afspraken kent het contractenrecht verschillende soorten overeenkomsten. Het opstellen van goede contracten draagt bij aan een prettige samenwerking en helpt bij het voorkomen van geschillen en vervelende gevolgen.

Soorten overeenkomsten in het contractenrecht

Elke afspraak gemaakt tussen twee of meer partijen is in principe een overeenkomst. Het contractenrecht of overeenkomstenrecht is dan ook een zeer breed rechtsgebied. Daarbij wordt opgemerkt dat naast het algemene verbintenissenrecht er ook veel specifieke regels zijn voor bijzondere overeenkomsten, zoals koopcontracten, een huurovereenkomst, overeenkomsten van opdracht, arbeidscontracten, overeenkomsten voor de aanneming van werk en agentuurovereenkomsten.

Soorten overeenkomsten in het verbintenissenrecht zijn onder meer:

• Koopovereenkomsten
• Huurovereenkomsten
• Arbeidsovereenkomsten
• Aandeelhoudersovereenkomst
• Algemene voorwaarden
• Overnamecontracten
• Samenwerkingsovereenkomsten
• Opdrachtovereenkomsten
• Garantietoestemmingen
• Licentieovereenkomsten

Uit deze opsomming blijkt al dat een contract opstellen of welk soort overeenkomst dan ook niet goed kan zonder kennis van het betreffende bijzondere wettelijke kader. Er zijn rechtsgebieden zoals arbeidsrecht en huurrecht, waarbij er meer dwingend recht van toepassing is dan dat partijen vrij zijn van de wet af te wijken. De consequentie is vaak dat een afspraak die in een overeenkomst staat en niet wettelijk onderbouwd is nietig is.

Contracten opstellen, wijzigen of beoordelen

Een contract moet voldoen aan de op dat moment geldende wettelijke regels binnen het contractenrecht. Hetzelfde contract jaar na jaar hergebruiken kan dus alleen al door de veranderende wet- en regelgeving voor problemen zorgen. Dit kan meebrengen dat een overeenkomst of een deel daarvan niet rechtsgeldig is en dus niet meer van toepassing is op de huidige situatie. Bij een contract opstellen is het zeer belangrijk dat niet alleen gekeken wordt naar de geldende wet- en regelgeving, maar ook naar het komende recht.

Contractsvrijheid in Nederland

In Nederland is contractvrijheid van kracht. Dit betekent dat men vrij is om te bepalen met wie een contract wordt afgesloten en welke afspraken vastgelegd worden in een overeenkomst. De enige voorwaarde is dat beide partijen bij het afsluiten van het contract handelingsbekwaam zijn. Wel zijn aan de contractvrijheid beperkingen verbonden. De inhoud van wat in een overeenkomst komt te staan en wat is afgesproken moet voldoen aan de geldende wetgeving en mag niet in strijd zijn met de wet, de openbare orde of goede zeden.

Een in contractenrecht gespecialiseerde advocaat of jurist vervult een belangrijke rol bij het opstellen van contracten, contracten wijzigen of contracten beoordelen. Contractsvrijheid betekent ook dat partijen het recht hebben om de onderhandelingen te beëindigen totdat er een overeenkomst is gesloten. Een advocaat gespecialiseerd in contracten- en verbintenissenrecht kan tevens samen met een partij over de inhoud van het contract onderhandelen en zodoende het onderhandelingsproces niet alleen juridisch in goede banen leiden, maar waar mogelijk ook versnellen.

Contractenrecht en algemene voorwaarden

De algemene voorwaarden zijn binnen het contractenrecht een belangrijk onderwerp. De voorwaarden, vaak aangeduid als ‘de kleine lettertjes’, zijn bedingen die eenzijdig worden opgesteld door de gebruiker en dienen voornamelijk om de aansprakelijkheid van de gebruiker te beperken. Het verbintenissenrecht schrijft voor dat algemene voorwaarden niet in strijd met de wet of onredelijk bezwarend mogen zijn. Deze voorwaarden dienen dan ook nauwkeurig en met zorg opgesteld te worden en voldoende zekerheid bieden voor zowel de gebruiker als de wederpartij. Het is raadzaam algemene voorwaarden te laten controleren en beoordelen door een juridisch specialist om te voorkomen dat de voorwaarden in strijd zijn met geldende wet- en regelgeving.

Bescherming zwakkere partijen en dwingend recht

Bij het opstellen van contracten mag niet worden afgeweken van het dwingend recht. Dwingend recht zijn wettelijke bepalingen en regels die binnen het contractenrecht bedoeld zijn voor het beschermen van de zwakkere partij in een overeenkomst. Bij wet zijn bijvoorbeeld huurders, werknemers en consumenten beschermd. Dwingend recht is onder meer van kracht binnen het arbeidsrecht, huurrecht en het consumentenrecht. De tegenhanger van het dwingend recht is het regelend recht. Dit betreft rechtsregels waar wel van mag worden afgeweken.

Overeenkomst opzeggen, ontbinden of beëindigen

In de meeste overeenkomsten zijn over het algemeen geen bepalingen opgenomen omtrent het beëindigen van de verbintenis of overeenkomst. Opzegging en ontbinding van een overeenkomst is niet in de wet geregeld. Dit brengt een groot (financieel) risico met zich mee. Wanneer een overeenkomst door de opzeggende partij niet goed beëindigd, opgezegd of ontbonden wordt, kunnen hier flinke consequenties aan verbonden zijn. De andere partij of ‘benadeelde’ partij kan bij een ontslag of het beëindigen van een commerciële samenwerking naar de rechter stappen om het besluit aan te vechten. Blijkt tijdens de zaak dat de initiatiefnemer in strijd met de wet heeft gehandeld, dan kan de rechter de benadeelde contractspartij een schadevergoeding toewijzen.

Advocaat contractenrecht Amsterdam

Hoe groter de belangen zijn en hoe complexer de inhoud van een verbintenis is, hoe groter de kans op onenigheid. Een advocaat contractenrecht van Fruytier Lawyers in Business heeft veel ervaring bij het opstellen, beoordelen en wijzigen van contracten en overeenkomsten. Daarnaast staan onze advocaten in verbintenissenrecht u daadkrachtig bij in het beëindigen van contracten en mogelijke juridische procedures waarbij een rechter betrokken is met betrekking tot het contractenrecht. Neem voor meer informatie over contracten en verbintenissen of vrijblijvend advies over contractuele vraagstukken contact op met een jurist contractenrecht van ons kantoor in Amsterdam.