Crowdfunding in Nederland? Niet zonder risico’s

We lezen veel over alle mooie innovatieve ideeën en producten die dankzij crowdfunding worden gerealiseerd: van de 3D printer tot een archeologische opgraving, en van een uit te brengen cd tot een gedoneerde borstvergroting.

Het fenomeen crowdfunding wordt met de dag populairder. Diverse online platformen bieden de mogelijkheid om ideeën aan een groter publiek kenbaar te maken. Ook het wereldberoemde Kickstarter is in Nederland actief.

Wat als het doelkapitaal niet wordt gehaald?

Het nieuws bericht regelmatig over de successen van crowdfunding in Nederland. Wat gebeurt er nu als het doelkapitaal niet wordt bereikt? Hoe zit het dan bijvoorbeeld met de kosten?

In de meeste gevallen is er sprake van een ‘alles of niets’ situatie. Met de helft van het doelkapitaal zal niet een “half product” worden gerealiseerd. Een enkele uitzondering ziet men wel in geval van donaties ten behoeve van een concreet goed doel.
Hoe zit het nu juridisch als het doelkapitaal niet wordt gerealiseerd en hoe zit het met de kosten?
Bij crowdfunding dient een onderscheid te worden gemaakt tussen de hoofdovereenkomst en de gebruikersovereenkomsten.

De hoofdovereenkomst

Via de crowdfunder wordt een voorwaardelijke overeenkomst gesloten tussen geldgever en geldnemer. Pas als aan de voorwaarde (het bereiken van het doelkapitaal binnen de gestelde termijn) is voldaan, komt de hoofdovereenkomst tot stand.

Dit is de zogeheten opschortende voorwaarde. Soms wordt een iets andere constructie gehanteerd; de ontbindende voorwaarde; als het kapitaal niet wordt gehaald, wordt de hoofdovereenkomst ontbonden.

In hoofdlijnen bestaan er vier verschillende type hoofdovereenkomsten, die samenhangen met de gekozen vorm van crowdfunding:

1. De schenkings/donatie overeenkomst,
2. de sponsorovereenkomst,
3. een overeenkomst van geldlening
4. een participatie/investeringsovereenkomst.

Indien het doelkapitaal niet wordt gehaald, ontstaat er dus geen hoofdovereenkomst.

De gebruikersovereenkomst

De gebruikersovereenkomsten zien op het gebruik van het platform en het faciliteren van de geldstromen. De gebruikersovereenkomsten worden gesloten tussen de geldnemer (degene die kapitaal bijeen wenst te brengen voor zijn project) en de crowdfunder en tussen de crowdfunder en de geldgever.

De geldlener betaalt vaak een percentage van de binnenkomende gelden als “gebruikersfee” aan de crowdfunder. Daarbij zijn verschillende constructies mogelijk. Zo betaalt de geldnemer vaak een aanvullend percentage of som indien het doelkapitaal is bereikt.

Ook de geldgever betaalt vaak een percentage naast de donatie, verstrekte lening etc., aan gebruikerskosten aan de corwdfunder. Over het algemeen is dit percentage aanzienlijk lager dan het percentage dat de geldnemer aan de crowdfunder moet betalen.

Let op: indien het doelkapitaal niet wordt bereikt en de hoofdovereenkomst dus niet tot stand komt, blijven de gebruikersovereenkomsten wel in stand. De kosten die op basis van de gebruikersovereenkomsten aan de crowdfunder zijn betaald, blijven dus verschuldigd. Die worden niet aan de geldnemer of aan de geldlener terugbetaald. Deze kosten zijn soms aanzienlijk.

Dus, hoe mooi het concept ook is, het is goed om te realiseren dat crowdfunding in Nederland niet zonder risico is. Meer weten? Neem dan contact met ons op.