Cryptokreukels

Cryptomunten kopen is bijzonder eenvoudig en kan heel snel. Vanuit je eigen luie stoel kan je een wallet en/of een account aanmaken, geld op je account storten en vervolgens kan je meteen aan de slag. Projecten waar dan ook die gebruik maken van blockchain tokens, zoals Crypto en NFT’s zijn toegankelijk voor mensen over de hele wereld.

De koersen van cryptomunten gingen in vroegere jaren snel omhoog. Sommige analisten voorspelde dat Bitcoin binnen afzienbare tijd de waarde van vijf ton zou bereiken. Hierdoor vloeide er veel investeringsgeld naar die sector, zowel institutioneel als particulier. Treffend voorbeeld is dat totale marktwaarde van Bitcoin verduizendvoudigde in minder dan 10 jaar van circa 1 miljard euro in 2013 tot meer dan 1 biljoen euro op het hoogtepunt in 2021.

Deze enorme populariteit kwam echter ook met een keerzijde. De laatste jaren is gebleken dat het snel toestromende geld ook bij minder betrouwbare partijen terecht is gekomen. In dit artikel bespreek ik voorbeelden waar het mis is gegaan, wat de ontwikkelingen zijn en wat je nu al kan doen als je daarvan de dupe bent geworden.

De rol van influencers

Zoals gezegd is de drempel om te investeren heel laag bij cryptoprojecten. Het investeren in crypto was daarom ook populair onder jongeren en mensen die nog niet eerder investeerden. Daar werd slim op ingespeeld.

Influencers werden benaderd om cryptoprojecten onder hun volgers te promoten. Vaak werden zij daar zeer dik voor betaald. Sommigen lanceerde zelf een eigen munt. Zij promoten een zogeheten Initial Coin Offering (ICO). Met de succesvollere projecten werden wel honderden miljoenen euro’s opgehaald.

Wetteloos

Markttoezichthouders als de AFM en de DNB in Nederland, en de SEC en CFTC in de VS houden zich in eerste instantie veelal op de vlakte. Ze wilde kennelijk de nieuwe ontwikkelingen niet in de weg zitten, de innovatie niet stremmen.

Soms leek het net het wilde westen, de cowboys hadden vrij spel. Voorbeelden van praktijken zo kwalijk, dat de indruk werd gewekt dat de wet niet gold wanneer er crypto in het spel kwam. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er al meerdere voorbeelden zijn te noemen waar het mis is gegaan.

Pijnlijk

Een bekend voorbeeld is de FTX groep. FTX was de op één na grootste crypto exchange. FTX beloofde ‘spaarders’ een rente van 8% op cryptomunten gestald bij de exchange. Dit zonder risico. De oprichter Sam Bankman Fried (SBF voor ingewijden) werd gelauwerd als wonderkind. Hoe deed hij het toch? Achteraf blijkt het antwoord simpel: het was niet waar. Uit de stukken van de Amerikaanse curator blijkt dat het bestuur van het concern een complete puinhoop was.

Ook bij het project van influencer Logan Paul ging het mis. Zijn project, een munt genaamd CryptoZoo, zouden mensen kunnen gebruiken in een spel dat hij zou ontwikkelen. Hij verkocht het aan zijn fans als: “A really fun game that makes you money.” De ICO haalde veel geld op. Probleem was dat de beloften niet werden waargemaakt. De initiatiefnemers leken het project op een gegeven moment in de steek te hebben gelaten. In Nederland zijn er ook cryptoprojecten waar het fout is gelopen, zoals Xpose Protocol en WindNL.

Onthullingen op Youtube

Op Youtube is het kanaal Coffeezilla, gerund door de Amerikaan Stephen Findeisen, groot geworden met het doen van onderzoek naar misstanden op het internet. Het is zijn verdienste dat we weten wat er gebeurd is met het CryptoZoo project.

In Nederland vervult het BNNVARA programma en Youtube kanaal BOOS, met presentator Tim Hoffman een soortgelijke rol.

Ook voor een rechtszaak is informatie nodig. De onthullingen van deze Youtubers zijn daarom niet alleen vermakelijk om te kijken, maar ook zeer nuttig voor eenieder die geld heeft verloren in de projecten die door hen zijn onderzocht.

Verandering houding toezichthouders

De tijd van terughoudendheid van toezichthouders is nu voorbij. Tegenwoordig waarschuwt de DNB investeerders tegen ICO’s. Ook internationaal worden er steeds meer waarschuwingen uitgevaardigd en handhavingsacties op touw gezet. Er wordt in binnen- en buitenland steeds krachtdadiger opgetreden door toezichthouders en justitie tegen excessen.

De Amerikaanse overheid heeft een voortrekkersrol. Zo is de eigenaar van het gefailleerde FTX concern gearresteerd en procedeert de SEC nu tegen Kim Kardashian die reclame maakte voor een cryptoproduct zonder bekend te maken dat zij daarvoor betaald werd.

Lege handen?

Bij investeerders in cryptoprojecten die geld verloren zijn in projecten, bestaat vaak het beeld dat het recht aan hen geen oplossingen kan bieden. Dat beeld is echter lang niet altijd juist. Veelal bestaan er wel degelijk mogelijkheden om als gedupeerde zelf, via het civiel recht actie te ondernemen.

Daarbij is het niet per se nodig dat er ook echt iets strafbaars is gebeurd. Er zijn meerdere gronden denkbaar voor aansprakelijkheid. Soms is er in feite sprake van het uitgeven van een effect. Dan kan aansprakelijkheid worden gegrond op het ontbreken van het verplichte prospectus.

In de VS zijn er investeerders die zaken zijn begonnen tegen de influencers die hen met valse beloftes overtuigd hebben (onder meer in FTX) te investeren. Bij CryptoZoo heeft Logan Paul onder zware druk door de bekendmakingen van Coffeezilla een eerste (onvolledige) compensatie aangekondigd. Zelfs in het faillissement van FTX is er nog een kans op vrijstelling van een significant bedrag voor de schuldeisers.

Onderneem actie

Met andere woorden, ga niet te snel bij de pakken neerzitten. Het zal niet de eerste keer zijn dat die mensen die zelf actie ondernemen hun schade vergoed krijgen, terwijl de afwachtende mens achter het net vist.

Heb jij geld verloren door te investeren in een cryptoproject dat is mislukt? Contact dan een van onze advocaten via de mail, telefonisch of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend eerste gesprek! Wij schatten dan in of we iets voor jou kunnen betekenen.