Algemene voorwaarden via website mag vaker

Op 2 juni 2023 heeft de Hoge Raad een arrest gewezen in een zaak met belangrijke gevolgen voor de toepasselijkheid van algemene voorwaarden (hierna “AV”). De Hoge Raad oordeelde dat groothandelsbedrijven als aanbieders van diensten moeten worden gezien volgens het relevante EU-recht.

Dit is belangrijk omdat dienstaanbieders simpelweg kunnen verwijzen naar hun website voor raadpleging van de voorwaarden. Hierdoor zal het moeilijker worden de algemene voorwaarden van groothandels te vernietigen. In dit artikel leg ik uit waarom dit ook voor u relevant kan zijn.

Belang van algemene voorwaarden

Het juist verstrekken van AV-tekst voor of bij het tot stand komen van een overeenkomst is erg belangrijk. AV bevatten elementen van veelvoorkomende overeenkomsten. Ze bevatten bijvoorbeeld afspraken over het beperken van de aansprakelijkheid, het moment waarop er moet worden betaald en wat er gebeurt als niet tijdig wordt betaald.

Goede AV maken ook echt een verschil. Regels in de AV binden vaak evenzeer als kernbedingen. In onze praktijk zien wij regelmatig hoe groot het verschil kan zijn. Het slagen van een beroep op de AV kan cruciaal zijn voor vorderingen van tienduizenden, zo niet honderdduizenden euro’s. Bij vernietiging van de AV kan dat dus ook voor vernietiging zorgen voor de kansen van een zaak.

Werken met AV is logisch en aan de orde van de dag. Het zou ondoenlijk zijn om met alle klanten verschillende afspraken te maken en al helemaal om die allemaal netjes uit te voeren. Veel bedrijven vertrouwen dan ook op hun AV voor hun dagelijkse praktijk.

Casus van het arrest

Zo ook het bedrijf in de zaak waar het arrest van de Hoge Raad over gaat. Het gaat in de zaak over een groothandel in vlees. Die groothandel importeert onder meer diepgevroren slachtafval van haas uit Argentinië. Een van haar klanten weigerde facturen te betalen. Dit komt doordat ze later ontdekte dat het slachtafval onder andere met salmonella besmet was.

Het groothandelsbedrijf beriep zich op een klachttermijn op een bepaling uit haar algemene voorwaarden. De klant moest de goederen binnen 2 dagen (laten) onderzoeken. Deze korte termijn is naderhand mijns inziens goed te verdedigen gezien de bederfelijkheid en kans op besmetting.

De groothandel vorderde in deze zaak betaling van haar facturen. Op die facturen stond ook de volgende verwijzing: “Op alle transacties zijn onze algemene verkoopvoorwaarden van toepassing, welke U kunt inzien op onze [website].”

Vernietiging

De klant had de algemene voorwaarden vernietigd omdat ze niet aan haar ter hand waren gesteld op de wijze zoals bepaald in artikel 6:234 BW. Om van terhandstelling zoals bedoeld in artikel 6:234 BW te kunnen spreken gelden bepaalde eisen. Alleen de algemene voorwaarden op de website hebben is niet genoeg. Voor dienstverleners gelden hiervoor de soepelere eisen van artikel 6:230c BW.

De rechtbank en het hof oordeelden dat de groothandel geen dienstverlener was. Hierdoor golden de strengere eisen van 6:234 BW voor de terhandstelling. Daar had de groothandel zich alleen niet aan gehouden. Als gevolg daarvan oordeelden de rechtbank en het hof dat de AV terecht waren vernietigd. De Hoge Raad kiest de andere weg.

Het begrip ‘dienst’ in de EU

De Hoge Raad oordeelde dat de groothandel wel degelijk een aanbieder van diensten was. Volgens De Hoge Raad hadden de rechtbank en het hof dus de verkeerde maatstaf toegepast. Dit omdat uit eerdere uitspraken van het Hof van Justitie van de Europese Unie bleek al dat het begrip ‘dienst’ in EU-regels veel meer omvatte dan wat in het normale spraakgebruik onder diensten wordt verstaan. Het Appingedam-arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie uit 2018 oordeelde al dat detailhandel in schoenen en kleding een dienst was in de zin van het relevante EU-recht.

Artikel 4, aanhef en onder 1 van de Richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt, PbEU 2006, L 376/36. (de “Dienstenrichtlijn”) definieert een dienst als “elke economische activiteit, anders dan in loondienst, die gewoonlijk tegen vergoeding geschiedt als bedoeld in art. 50 EG-verdrag, thans art. 57 VWEU.”

Art. 57 VWEU bepaalt dat als diensten worden beschouwd de dienstverrichtingen die gewoonlijk tegen vergoeding geschieden, voor zover de bepalingen betreffende het vrije verkeer van goederen, kapitaal en personen daarop niet van toepassing zijn. Dat is erg breed, veel breder dan wat in het gewone taalgebruik onder dienstverlening wordt verstaan.

Terhandstelling, voor dienstverleners makkelijker

De Hoge Raad gaf in het arrest ook nadere duiding over op welke wijze het online aanbieden van de algemene voorwaarden op de website als voldoende heeft te doen gelden. Geoordeeld werd dat voor dienstverleners geldt dat “Indien de algemene voorwaarden zonder noemenswaardige inspanning gevonden kunnen worden op of via de website waarnaar op de facturen is verwezen, moet worden aangenomen dat de algemene voorwaarden gemakkelijk elektronisch toegankelijk zijn.”

Deze horde is aanmerkelijk makkelijker te nemen dan hoe de algemene voorwaarden op grond van het ‘normale’ artikel 6:234 BW ter hand moeten worden gesteld.  Nu is de vraag of dat artikel nog wel als normaal te gelden heeft, nu ook het verkopen van goederen in groot- en detailhandel als dienst moet worden beschouwd. De uitzondering van artikel 6:230c BW voor dienstverleners is waarschijnlijk frequenter van toepassing.

Desondanks blijft het veiliger om niet alleen de AV op de website te plaatsen, maar deze ook ter hand te stellen in lijn met artikel 6:234 BW. Op die manier is de terhandstelling makkelijker te bewijzen. We maken het namelijk wel eens mee in onze praktijk dat de link met de AV niet werkt, omdat bijvoorbeeld de URL is gewijzigd. Als dat het geval is dan kom je dus alsnog zonder te zitten, met alle gevolgen van dien.

Vragen? Neem contact op

Heeft u vragen over terhandstelling of algemene voorwaarden in het algemeen? Of wenst u advies? Contact dan een van onze advocaten via de mail, telefonisch of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend eerste gesprek. Wij denken graag met u mee.